19 март куни маърифат олами анъанавий равишда Маҳмуд Замахшарий таваллудини нишонлайди, деб ёзади «Index.uz». У кўплаб бошқа ютуқлари билан бир қаторда, ўзи хоразмлик бўла туриб, араб тили қоидаларини биринчилардан бўлиб тузиб чиққани билан машҳурдир. Ҳозиргача ҳам кўпгина мамлакатларда араб тилини унинг грамматикасига асосланиб ўрганишади.
Алломанинг тўлиқ исми Абул Қосим Маҳмуд ибн Умар аз-Замахшарий бўлиб, у 1075 йил 19 март куни Хоразмнинг катта қасабаларидан бири — Замахшар қишлоғида таваллуд топди.
Оғир иллат туфайли у ёшлигидан бир оёқ бўлиб қолган ва шундан сўнг отаси уни энди оғир меҳнатга ярамайди, деб кийим тикувчи устага шогирдликка бермоқчи бўлади. Бироқ ёшлигидан илмга ҳавасманд ўсган Маҳмуд отасидан ўзини мадрасага ўқишга юборишни сўрайди. Ўғлидаги илмга бўлган зўр иштиёқ ва ҳавасни сезган отаси уни мадрасага беради.
Аз-Замахшарий Бухорода ўқишни тугатгач, бир неча йил Хоразмшоҳлар хизматида бўлиб, котиблик билан шуғулланади, ҳукмдорлар билан яқинлашишга уринади. Бироқ қобилияти, илми, фазилатига яраша бирор мансаб ва муносиб эътибор кўрмагач, ўзга юртларга сафар қилади, матлабу мақсадларининг ушалишига умид боғлайди.
Аз-Замахшарий ҳаёти давомида Марв, Нишопур, Исфаҳон, Шом, Бағдод ва Ҳижозда, икки марта Маккада бўлди. Олим бу ерда илмий ишларини давом эттирди, араб тили грамматикаси ва луғатини ҳамда маҳаллий қабилаларнинг лаҳжалари, мақоллари, урф-одатларини чуқур ўрганди, бу минтақа жуғрофиясига оид хилма-хил маълумотларни тўплади.
Аз-Замахшарий охирги марта Маккадан қайтиб Хоразмда бир неча йил яшайди ва 1144 йил 14 апрелда вафот этади
Изоҳ (0)