• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12654.13
    • RUB161.18
    • EUR14817.99
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    NYT: Saudiya Arabistoni neft narxini tushirib, o‘ziga og‘ir zarba berdi

    Saudiya Arabistoni 2014–2015-yillarda neft narxining tushishiga asosiy sababchi bo‘lgan davlatdir. Talab kamaygan bir sharoitda Ar-Riyod ishlab chiqarish sur’atlarini tushirish o‘rniga ko‘paytirdi, bu bozorda xomashyoning keragidan ortiq darajada to‘planishiga olib keldi. Saudiya Arabistoni neft yetkazishda ko‘proq qiyinchiliklarga duch keladigan davlatlarni bankrotga uchratish uchun harakat qilgan edi, deb hisoblanadi. The New York Times kolumnisti Endryu Skott Kuperning fikricha, aslida u Eronning daromadini pasaytirishga intilgandi, lekin o‘z hisob-kitoblarida adashib, oqibatda katta zarar ko‘rdi. Kuperning asosiy dalillari va xulosalarini Meduza keltirib o‘tdi.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Oxirgi yarim asr mobaynida jahon iqtisodiyoti Saudiya Arabistoni qo‘lida tutqundir. Qirollik qudratini namoyish qilgan birinchi aksiya 1973–1974-yillardagi energetik inqiroz edi: o‘shanda arab davlatlari G‘arb Qiyomat urushida Isroilni qo‘llab-quvvatlagani bois unga neft yetkazib berishdan bosh tortgan edi. Neft narxining keskin oshib ketishi tufayli G‘arb mamlakatlarida yashash ancha qimmatlashib ketdi.

    Saudiya Arabistoni AQSh va sobiq Ittifoq o‘rtasidagi sovuq urushni tugatishga o‘z hissasini qo‘shdi. 1985–1986-yillarda aynan rasmiy Ar-Riyod bozorni arzon neftga to‘ldirib yubordi, bu esa sovet iqtisodiyotining qulashiga olib keldi. Ko‘plar bunday qarorni qirollik AQSh prezidenti Ronald Reygan ma’muriyatining iltimosiga ko‘ra amalga oshirgan, deb hisoblaydi.

    Ammo, Kuperning fikricha, G‘arb davlatlari o‘tmish darslarini unutmoqda, negaki ular hech qachon Saudiyaning asosiy nishoni bo‘lmagan. Sunniy mazhabidagi Saudiya Arabistoni mintaqaviy yetakchilik uchun har doim shia mazhabidagi Eron bilan tortishib kelgan va oxirgi yillarda bu kurashda xomashyo “qurol”idan foydalanayotganini yashirmayapti.

    2006-yili Saudiya Arabistoni xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Navof Ubayd qirollik Eron iqtisodiyotiga zarba berish uchun neft narxini tushirishga tayyorlanayotgani haqida ochiq ogohlantirgan edi. 2008-yilda bu amalga oshirildi, natijada Eron Iroq, Livan va boshqa davlatlarda shialarni qo‘llab-quvvatlash imkoniyatidan mahrum bo‘ldi.

    2011-yili qirollik Eronda beqarorlik keltirib chiqarish maqsadida neft narxini tushirishini aytib tahdid qildi. 2014-yilda neft narxi tushib ketdi, ammo bu safar Ar-Riyod o‘ziga katta zarar keltirdi, deb hisoblaydi Kuper.

    Qiyosiy ma’lumotlarning guvohlik berishicha, Saudiya Arabistoni amaldorlari bir barrel neft narxi 60 dollardan pastga tushib ketishi mumkinligini taxmin ham qilmagan.

    Xalqaro valyuta jamg‘armasi Saudiya Arabistoni, agarda budjet xarajatlarini qisqartirmasa, 2020-yilda bankrotga uchrashidan allaqachon ogohlantirdi. Jahonning eng yirik neft ishlab chiqaruvchisi xorijdan qarz mablag‘lari qidirishga majbur bo‘lmoqda. Mamlakat ichida qirol Salmon soliqlarni oshirishga, subsidiyalar va budjetning boshqa chiqimlarini qisqartirishga va’da bermoqda.

    Shu bilan bir paytda Eron iqtisodiyoti sanksiyalarning bekor qilinishi hisobidan o‘sib boradi, u neftni sotish uchun yangi bozorlar qidira boshlaydi va, shu tariqa, Saudiya Arabistoniga uning o‘z quroli bilan zarba beradi.

    15.03.2016, 15:02   Izoh (0)   5023
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Shimoliy Koreya ballistik raketani atmosferaning zich qatlamiga qaytarish texnologiyasini egallagani ma’lum qilindi

    15.03.2016, 14:07

    Venesuelada noma’lum kimsalar tomonidan o‘ldirilgan konchilardan 18 nafarining jasadi topildi

    15.03.2016, 13:57

    AQSh fuqarosi Rossiyaning Chkalovskiy aerodromida harbiy samolyotlarni suratga olgani uchun qo‘lga tushirildi

    15.03.2016, 13:32

    Myanmani 50 yil ichida birinchi marta noharbiy rahbar boshqaradi

    15.03.2016, 13:23

    Turkiyaning Iroqdagi aviazarbalari natijasida kamida 45 nafar kurd halok bo‘ldi

    15.03.2016, 13:14

    Obama: AQShning keyingi prezidenti davrida Kongress Kubaga qarshi embargoni olib tashlaydi

    15.03.2016, 11:44
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    Faqat tekshirilgan foydalanuvchilar: nima uchun to‘lov ilovalari  shaxsni tasdiqlashni so‘raydi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    Kapitalbank investitsiyalari – O‘zbekiston yoshlari kelajagiga sarmoya


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Daryo” videoreportaji: Ozodbek Nazarbekov Namanganda katta sahnaga qaytdi

    O‘zbekiston | 1 iyul, 00:10

    Tailandda budda rohibi o‘z hamkasbini otib o‘ldirdi

    Dunyo | 30 iyun, 23:55

    Shahrisabzda ikkita do‘kon yonib ketdi (video)

    O‘zbekiston | 30 iyun, 23:40

    Britaniyada ChatGPT tufayli ish o‘rinlari bilan bog‘liq muammolar paydo bo‘ldi

    Dunyo | 30 iyun, 23:25

    Yaponiyada qora ayiq tufayli aeroport faoliyati to‘xtab qoldi (video)

    Dunyo | 30 iyun, 23:10

    “Daryo” dayjesti: 30-iyunning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 30 iyun, 23:00

    “Operachi bo‘lish oson emas” — Aqlbek Piyazov italyan tilini o‘rgangani, musofirchilikdagi hayoti va eng ko‘p olgan gonorari haqida gapirdi (foto, video)

    Shou-biznes | 30 iyun, 22:45
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.