• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12694.97
    • RUB161.6
    • EUR14878.5
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    New York Times: Neft keltirgan boylik saudiyaliklarni ishyoqmas qilib qo‘ydi

    Neft narxining tushib ketishi Saudiya Arabistoni iqtisodiyotiga og‘ir zarba bo‘libgina qolmadi – qirollikning deyarli barcha sohalari uglevodorodlar eksporti hisobidan harakatga keltirilardi. Butun mamlakat aholisi neft daromadi hisobiga kun kechirishga o‘rganib qolgandi, shu bois ular yangi iqtisodiy sharoitlarga ko‘nikishda jiddiy qiyinchiliklarga duch kelmoqda. Yoshlar xususiy sektorda ishlab, pul topishga majbur bo‘lmoqda. Neft narxining tushishi Saudiya Arabistoni xalqini qanday tahdidlarga ro‘baro‘ qilayotgani haqida The New York Times tahlilchisi Ben Xabbard hikoya qilib berdi, deb yozadi Meduza sayti.

    Foto: The New York Times

    Foto: The New York Times

    Saudiya Arabistoni budjetida neft daromadi 90 foizni tashkil qiladi. O‘nlab yillar davomida aynan neft savdosi mamlakat hayotining barcha sohalarida to‘kin-sochinlikni va rivojlanishni ta’minlab kelayotgan edi. Qirollik oilasi aholi bilan boyliklarni bo‘lishar, elektr energiyasini tekınga uzatar, odamlarni bepul oliy ta’lim, sog‘liqni saqlash tizimi va ish o‘rinlari bilan ta’minlab kelardi. Davlat sektori mehnatga layoqatli fuqarolarning 70 foizini ish bilan ta’minlaydi. Davlat sektorida ish vaqti qisqa, maosh esa katta. Hatto xususiy sektor ham davlat subsidiyalariga qattiq bog‘lanib qolgan.

    Amalda qirollik oilasining hokimiyat tepasida bo‘lishini ham neft ta’minlab turibdi. Saudiya jamoat kelishuvi soliq to‘lash majburiyatidan qutulish evaziga siyosiy huquq va erkinliklardan voz kechishni nazarda tutardi. 2014-yil iyunidan buyon neft narxi barreliga 100 dollardan 30 dollarga tushib ketdi va bu tizim xavf ostida qoldi. Hukumat budjet xarajatlarini keskin kamaytirishga, qimmat loyihalardan voz kechishga, vazirlik va idoralarning budjetlarini qisqartirishga majbur bo‘ldi. Bugungi kunda aholini soliqqa tortish masalasi ham ko‘rib chiqilmoqda.

    Mamlakat aholisi yangi reallik qarshisida turganida odamlarning aksariyati bunga tayyor emasligi ma’lum bo‘lib qoldi. Ayniqsa yoshlarga qiyin bo‘lmoqda, 30 yoshgacha bo‘lgan fuqarolar esa mamlakat aholisining 70 foizini tashkil qiladi.

    Saudiyaliklarning ilgarigi avlodi universitetdan so‘ng darhol davlat ishiga kirib olishiga ishonardi. Endilikda davlat sektoridagi ish o‘rinlari tez sur’atlarda qisqarmoqda, va yoshlar xususiy sektorda ish qidirishga majbur bo‘lmoqda, xususiy sohada esa maoshlar va imtiyozlar kamroq, buning ustiga, ishni yo‘qotib qo‘yish ehtimoli ham baland.

    Bepul ta’lim mamlakatda yuqori malakali ishchi kuchining paydo bo‘lishiga olib kelmadi, shu bois muhandislar, tibbiyot xodimlari va boshqa mutaxassislar qirollikda asosan chet elliklardir. Mahalliy mutaxassislarni ishlashga undash hozircha natija bermayapti, boz ustiga, chet elliklarning minimal maoshi oyiga 320 dollarni tashkil qilgani holda, mahalliy aholi vakillariga esa eng kamida 1460 dollar to‘lash lozim.

    Iqtisodiyotchilarning hisob-kitoblariga qaraganda, har yili Saudiya Arabistoni mehnat bozoriga 250 000 nafar yosh mutaxassis chiqadi. Ammo ularning ko‘pchiligi ish topa olmaydi; hatto davlat mablag‘i hisobidan chet elda o‘qib kelgan yoshlar ham ba’zan talabga javob bera olmaydi yoki ish topa olmaydi. Ish topganlar esa mehnat sharoitlaridan norozi.

    “Bu yaxshi tajriba, ammo ishni yo‘qotib qo‘yishing mumkin, dam olishga vaqt yo‘q, – deydi xususiy klinikada ishlab, so‘ng bo‘shab ketgan 24 yoshli Ali al-Ariyoniy. – Ish kuni juda uzun, hatto chekishga ham chiqarishmaydi”.

    “Ar-Riyoddagi McDonald’s ishchilari, jami to‘rt kishi, chekishga chiqqanida qurgan suhbatlariga guvoh bo‘ldim. Ta’kidlashlaricha, ishlash yaxshi, lekin baribir ularning avlodi qiyinchiliklarga duch keladi.

    ‘Hukumat yaxshi, – deydi 21 yoshli Ahmad Muhammad. – Shunchaki bizning avlodimiz aynigan’.

    Hamkasblariga uning fikriga qo‘shiladi:

    ‘Ha, hamma uyda o‘tirib pul topishni istaydi’”.– deb xulosa qiladi muallif.

    19.02.2016, 10:49   Izoh (0)   46201
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Xodorkovskiy o‘zining Putin oldidagi majburiyatlarini “Kremlning uydirmasi” deb atadi

    19.02.2016, 10:48

    Xalqaro koalitsiyani Suriyaning 38 nafar tinch fuqarosi o‘limida ayblashdi

    19.02.2016, 10:20

    Tramp AQSh prezidentligiga “poygalar”da yetakchi o‘rinlarni saqlab turibdi

    19.02.2016, 09:39

    Saudiya Arabistoni neft qazib chiqarish hajmini kamaytirishdan bosh tortdi

    19.02.2016, 09:28

    2011-yili Domodedovo aeroportida ro‘y bergan terakt ishi bo‘yicha uning egasi qo‘lga olindi

    19.02.2016, 09:19

    Ukraina jarimani to‘lashi uchun “Gazprom”ga ikki oy muhlat berdi

    19.02.2016, 09:18
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Fitch Kapitalbankning reytingini "Ijobiy" prognoz bilan tasdiqladi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    Faqat tekshirilgan foydalanuvchilar: nima uchun to‘lov ilovalari  shaxsni tasdiqlashni so‘raydi


    Kapitalbank investitsiyalari – O‘zbekiston yoshlari kelajagiga sarmoya


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    NRG Uzbekistan zamonaviy va keng majmua — Maftun Makon turar joy mavzesini qurish bo‘yicha ulkan loyihani amalga oshirmoqda


    Fitch Ratings “Biznesni rivojlantirish banki” ATB kredit reytingini oshirdi 

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    O‘zbekistonda endi 7-9-sinf o‘quvchilari universitetda ham o‘qitiladi

    O‘zbekiston | 1 iyul, 23:15

    “Daryo” dayjesti: 1-iyulning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 1 iyul, 23:00

    Uorren Baffet 6 mlrd dollarlik Berkshire aksiyalarini xayriya qildi

    Dunyo | 1 iyul, 22:40

    Toshkent arxitektura-qurilish universitetida dual ta’lim joriy etiladi

    O‘zbekiston | 1 iyul, 22:25

    3 yil davomida uydan chiqmagan erkak axlat va chiqindilar uyumi orasidan topildi

    Dunyo | 1 iyul, 22:14

    “O‘zbekistonda biznes muhiti sezilarli darajada yaxshilanmoqda” — Akmal Primkulov

    O‘zbekiston | 1 iyul, 21:00

    “Kunning kamida 2-3 soatini salqin xonada o‘tkazing”. JSST anomal issiqda aholiga zarur bo‘lgan tavsiyalar berdi

    O‘zbekiston | 1 iyul, 21:55

    AQSH sog‘liqni saqlash vaziri amerikaliklarni dunyodagi eng kasal millat deb atadi

    Dunyo | 1 iyul, 21:45

    “Yoshlar Ittifoqi” qurib bitkazgan “Asr qurilishi” — BAM tarixi

    Dunyo | 1 iyul, 21:35

    WP: Mask raqobatchilarning maxfiy ma’lumotlariga kirish imkoniyatiga ega bo‘lgan

    Dunyo | 1 iyul, 21:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.