• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12762.53
    • RUB162.66
    • EUR14978.11
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +25°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    New York Times: Neft keltirgan boylik saudiyaliklarni ishyoqmas qilib qo‘ydi

    Neft narxining tushib ketishi Saudiya Arabistoni iqtisodiyotiga og‘ir zarba bo‘libgina qolmadi – qirollikning deyarli barcha sohalari uglevodorodlar eksporti hisobidan harakatga keltirilardi. Butun mamlakat aholisi neft daromadi hisobiga kun kechirishga o‘rganib qolgandi, shu bois ular yangi iqtisodiy sharoitlarga ko‘nikishda jiddiy qiyinchiliklarga duch kelmoqda. Yoshlar xususiy sektorda ishlab, pul topishga majbur bo‘lmoqda. Neft narxining tushishi Saudiya Arabistoni xalqini qanday tahdidlarga ro‘baro‘ qilayotgani haqida The New York Times tahlilchisi Ben Xabbard hikoya qilib berdi, deb yozadi Meduza sayti.

    Foto: The New York Times

    Foto: The New York Times

    Saudiya Arabistoni budjetida neft daromadi 90 foizni tashkil qiladi. O‘nlab yillar davomida aynan neft savdosi mamlakat hayotining barcha sohalarida to‘kin-sochinlikni va rivojlanishni ta’minlab kelayotgan edi. Qirollik oilasi aholi bilan boyliklarni bo‘lishar, elektr energiyasini tekınga uzatar, odamlarni bepul oliy ta’lim, sog‘liqni saqlash tizimi va ish o‘rinlari bilan ta’minlab kelardi. Davlat sektori mehnatga layoqatli fuqarolarning 70 foizini ish bilan ta’minlaydi. Davlat sektorida ish vaqti qisqa, maosh esa katta. Hatto xususiy sektor ham davlat subsidiyalariga qattiq bog‘lanib qolgan.

    Amalda qirollik oilasining hokimiyat tepasida bo‘lishini ham neft ta’minlab turibdi. Saudiya jamoat kelishuvi soliq to‘lash majburiyatidan qutulish evaziga siyosiy huquq va erkinliklardan voz kechishni nazarda tutardi. 2014-yil iyunidan buyon neft narxi barreliga 100 dollardan 30 dollarga tushib ketdi va bu tizim xavf ostida qoldi. Hukumat budjet xarajatlarini keskin kamaytirishga, qimmat loyihalardan voz kechishga, vazirlik va idoralarning budjetlarini qisqartirishga majbur bo‘ldi. Bugungi kunda aholini soliqqa tortish masalasi ham ko‘rib chiqilmoqda.

    Mamlakat aholisi yangi reallik qarshisida turganida odamlarning aksariyati bunga tayyor emasligi ma’lum bo‘lib qoldi. Ayniqsa yoshlarga qiyin bo‘lmoqda, 30 yoshgacha bo‘lgan fuqarolar esa mamlakat aholisining 70 foizini tashkil qiladi.

    Saudiyaliklarning ilgarigi avlodi universitetdan so‘ng darhol davlat ishiga kirib olishiga ishonardi. Endilikda davlat sektoridagi ish o‘rinlari tez sur’atlarda qisqarmoqda, va yoshlar xususiy sektorda ish qidirishga majbur bo‘lmoqda, xususiy sohada esa maoshlar va imtiyozlar kamroq, buning ustiga, ishni yo‘qotib qo‘yish ehtimoli ham baland.

    Bepul ta’lim mamlakatda yuqori malakali ishchi kuchining paydo bo‘lishiga olib kelmadi, shu bois muhandislar, tibbiyot xodimlari va boshqa mutaxassislar qirollikda asosan chet elliklardir. Mahalliy mutaxassislarni ishlashga undash hozircha natija bermayapti, boz ustiga, chet elliklarning minimal maoshi oyiga 320 dollarni tashkil qilgani holda, mahalliy aholi vakillariga esa eng kamida 1460 dollar to‘lash lozim.

    Iqtisodiyotchilarning hisob-kitoblariga qaraganda, har yili Saudiya Arabistoni mehnat bozoriga 250 000 nafar yosh mutaxassis chiqadi. Ammo ularning ko‘pchiligi ish topa olmaydi; hatto davlat mablag‘i hisobidan chet elda o‘qib kelgan yoshlar ham ba’zan talabga javob bera olmaydi yoki ish topa olmaydi. Ish topganlar esa mehnat sharoitlaridan norozi.

    “Bu yaxshi tajriba, ammo ishni yo‘qotib qo‘yishing mumkin, dam olishga vaqt yo‘q, – deydi xususiy klinikada ishlab, so‘ng bo‘shab ketgan 24 yoshli Ali al-Ariyoniy. – Ish kuni juda uzun, hatto chekishga ham chiqarishmaydi”.

    “Ar-Riyoddagi McDonald’s ishchilari, jami to‘rt kishi, chekishga chiqqanida qurgan suhbatlariga guvoh bo‘ldim. Ta’kidlashlaricha, ishlash yaxshi, lekin baribir ularning avlodi qiyinchiliklarga duch keladi.

    ‘Hukumat yaxshi, – deydi 21 yoshli Ahmad Muhammad. – Shunchaki bizning avlodimiz aynigan’.

    Hamkasblariga uning fikriga qo‘shiladi:

    ‘Ha, hamma uyda o‘tirib pul topishni istaydi’”.– deb xulosa qiladi muallif.

    19.02.2016, 10:49   Izoh (0)   46206
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Xodorkovskiy o‘zining Putin oldidagi majburiyatlarini “Kremlning uydirmasi” deb atadi

    19.02.2016, 10:48

    Xalqaro koalitsiyani Suriyaning 38 nafar tinch fuqarosi o‘limida ayblashdi

    19.02.2016, 10:20

    Tramp AQSh prezidentligiga “poygalar”da yetakchi o‘rinlarni saqlab turibdi

    19.02.2016, 09:39

    Saudiya Arabistoni neft qazib chiqarish hajmini kamaytirishdan bosh tortdi

    19.02.2016, 09:28

    2011-yili Domodedovo aeroportida ro‘y bergan terakt ishi bo‘yicha uning egasi qo‘lga olindi

    19.02.2016, 09:19

    Ukraina jarimani to‘lashi uchun “Gazprom”ga ikki oy muhlat berdi

    19.02.2016, 09:18
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Katta o‘zgarishlar kichik qadamlar bilan boshlanadi


    Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi magistratura dasturlariga qabul jarayonlari davom etayotganini ma’lum qiladi


    GETWORK — Yevropada ishlash orzusini amalga oshiradigan ishonchli agentlik


    Navoiy innovatsiyalar universiteti 2 milliard so‘mlik grant dasturini e’lon qildi 


    President Tech Award tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli uzaytirildi 


    Yandex Music’da jazirama kayfiyat uchun maxsus “Chilla” bo‘limi paydo bo‘ldi


    “Euromoney” talqinida “O‘zsanoatqurilishbank” O‘zbekistonning eng yaxshi banki deb e’tirof etildi


    “Biznesni rivojlantirish banki” 2025 yilda 138 mingdan ortiq fuqaro bandligini ta’minladi


    “O‘zbekinvest” sug‘urta kompaniyasi 2025-yilning I yarim yilligi yakunlarini eʼlon qildi


    Mobiuz — 8 milliondan ortiq abonentlar tanlovi 


    Kia Sonet va ADM Global: O‘zbekiston avtomobil klasterini mahalliylashtirilishiga qariyb 260 mln AQSH dollari miqdorida sarmoya


    Qulay shartlar bilan yangi ipoteka mahsuloti va xonadon yutib olish imkoniyati


    Mirzo Ulug‘bek tumanida joylashgan yirik ko‘chmas mulk auksionga qo‘yildi


    Visa Kapitalbank bilan Xitoyga: WeChat Pay va Alipay orqali naqd pulsiz to‘lovlar – erkin, oson va xavfsiz


    “Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi” ISO 9001 va ISO 37001 xalqaro sertifikatlarini qo‘lga kiritdi 

     

    Tavsiya etamiz

    Nildan Frot daryosigacha: maxfiylikdan tobora reallikka aylanib borayotgan “Katta Isroil” konsepsiyasi

    22 iyul, 12:22

    KGB soxtalashtirgan jinoyat – SSSR parchalanishi arafasida o‘lim jazosi berilgan qariya kim edi?

    21 iyul, 21:06

    Titanlar to‘qnashuvi: g‘arb burguti kuchlimi yoxud sharq ajdari?

    21 iyul, 19:50

    Favvorada cho‘milayotgan, muzqaymoqqa navbatda turgan odamlar, maysada uxlayotgan it-mushuklar — Toshkentda chilla

    21 iyul, 14:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Ukraina avgust oyining oxirigacha Putin va Zelenskiy uchrashuvini o‘tkazishni taklif qildi” — Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashi kotibi

    Dunyo | 24 iyul, 00:39

    “Svetni o‘chirib-yoqaverib, texnikalarimizni ishdan chiqaryapsiz” — aktyor Mehriddin Rahmatov energetika tizimi masʼullariga murojaat qildi

    O‘zbekiston | 23 iyul, 23:46

    Fransiya Isroilni ommaviy ocharchilikni keltirib chiqarishda ayblamoqda

    Dunyo | 23 iyul, 23:15

    MMA tarixidagi eng xato qarorlar top-10 ligi

    UFC | 23 iyul, 22:59

    Surxon qo‘riqxonasida yong‘in chiqdi. Besh gektar yerni qamragan olovni 250 kishi o‘chirmoqda

    O‘zbekiston | 23 iyul, 22:56

    Malayziya yashash xarajatlarining oshishi munosabati bilan fuqarolarga pul tarqatadi

    Dunyo | 23 iyul, 22:30

    Zelenskiy korrupsioner amaldorlarni himoya qilmoqchimi? Yevropa tashvish bildirgan, ukrainaliklarni esa g‘azablantirgan qonun ortida nima bor?

    Dunyo | 23 iyul, 22:10

    Eron MAGATE texnik missiyasini qabul qilishga rozi bo‘ldi

    Dunyo | 23 iyul, 21:50

    O‘zbekiston pasporti jahonda o‘z mavqeyini yaxshiladi

    Dunyo | 23 iyul, 21:35

    O‘zbekistonda olti oyda 5,6 trln so‘mlik samarasiz byudjet xarajatlari qisqartirildi

    O‘zbekiston | 23 iyul, 21:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.