Uning ismi noyob, ko‘zlari quvnoq va, o‘z tili bilan aytganda, “yuragida kichkina teshikcha bor”. Qul Hoji Ahmad Yassaviy Jamoliddinov ismli charog‘on bolakay 14 yoshda. “Yurakdagi kichkina teshikcha” — bu tug‘ma yurak xastaligi, aniqrog‘i, 17 kunlik bolakayda aniqlangan yurak qorinchalarining pardalari nuqsoni.
O‘zining tashxisi to‘g‘risida Hoji Ahmad hamma narsani biladi va menga yurak bo‘lmachasi, o‘ng va chap qorinchalari va ulardagi qon bosimi farqi to‘g‘risida zavq bilan so‘zlab berdi. Shunday tashxis bilan uchuvchi bo‘lmaslik xavfi borligini va jangovar xo‘rozlarini yetim qoldirishi mumkinligini ham biladi.
Aynan shunday dedi: “Kasalxonadaligimda mening dakanlarim xuddi yetimdek qoldi, yurakni tezroq tuzatish kerak”. U ishlamay qolgan narsalarni tuzatishni yoqtiradi, hatto barcha qo‘l siltab tashlagan narsalarni hayotga qaytarishni yaxshi ko‘radi. Faqat narsalarni emas. Ikki yil oldin sovg‘a qilingan xo‘rozlar — dakanlar kasal edi va Hoji Ahmad o‘z qo‘li bilan parrandalarning ko‘kragidan havoni shprits bilan tortib olib, davolab, oyoqqa turg‘azdi.
Uning tabiati xuddi dakanlarnikidek — jasur, lekin yuragi dilkash va u mumkin qadar zudlik bilan jarrohlik yo‘li bilan davolanishga muhtoj edi. Bolalar kardiologiyasida “qaytmaslik nuqtasi” nomli tushuncha mavjud. Bu degani — vaqt qo‘ldan boy berilgan va yurakni jarrohlik yo‘li bilan davolashga imkon yo‘q.
Bolalar kardiojarrohlik markazi rahbari Doniyor Pirnazarovninig aytishicha, yurak xastaligiga chalingan bolalarga jarrohlik usulini mumkin qadar erta, xastalikning shakli o‘zgarmaguncha qo‘llash zarur. Shunda bola ham o‘zini tezroq o‘nglab oladi, yurak ham me’yorida ishlaydi.
Hoji Ahmadning oilasida uch farzand bor, onasi — uy bekasi, oilani ota boqadi, u ham bo‘lsa piloramada bir qo‘lini yo‘qotgan. Bir so‘z bilan aytganda, bola uchun zarur operatsiya oksigenator moslamasining narxi qimmatligi sabab qoldirilib kelinayotgan edi. Oksigenatorsiz ochiq yurakda jarrohlik amaliyotini amalga oshirish mumkin emas. Bir oksigenatordan faqat bir marotaba foydalaniladi va ular ochiq yurakda o‘tkazilayotgan operatsiya davomida sun’iy qon aylantiruvchi qurilma nasoslari bilan birgalikda ishlatiladi.
O‘zbekistonda bolalarni davolash bepul, lekin oksigenatorlar hammaga ham yetmaydi. Uni sotib olishga esa hammaning ham qurbi yetavermasligi haqida gapirmasa ham bo‘ladi.
2015-yil noyabrida “Sochnaya Dolina” savdo markasi “Birgalikda hayotlarni qutqaramiz” xayriya aksiyasini o‘tkazdi. 1—30-noyabr kunlari “Sochnaya Dolina” sharbatining sotilgan har qutisidan tushgan pulning muayyan bir qismi og‘ir xastalikka chalingan bolalarning operatsiyasiga yo‘naltirildi. Aksiya davomida 15 nafar bolani davolash uchun yetarli pul yig‘ildi. Pul mablag‘lari Toshkent pediatriya institutining klinikasi hisob-raqamiga o‘tkazildi. Bolalar kardiojarrohlik markazi shifokorlari o‘zlarining barcha bemorlarini biladi — ular orasidan butun respublika bo‘ylab kam ta’minlangan oilalardan yurak xastaligiga chalingan 15 bolakay tanlab olindi.
Hoji Ahmad bilan olib borgan suhbatimiz operatsiyadan olti kun o‘tib uyushtirildi, u tez-tez soatga qarab qo‘yar — uyga shoshilardi. “Bilasizmi, men bobomni juda sog‘indim, Andijongacha 6—7 soat yo‘l bosish kerak, dakanlarim ham meni sog‘ingan bo‘lsa kerak…”, — deb, ko‘kragidagi yangi bog‘lovni silab-silab qo‘yardi. Uning baxtiyor va, ayni vaqtda, yo‘l tashvishiga tushgan onasi: “Dovonda havo ochiq bo‘lsin-da”, — derdi. Unga g‘amxo‘rlik bilan qarab, o‘g‘ilchasi: “Tashvishlanmang, ayajon, men bor joyda doim quyosh charaqlaydi”, — deb qo‘ydi.
Bu “Birgalikda hayotlarni qutqaramiz” aksiyasi doirasidagi o‘n besh “yurak hikoyalaridan” birinchisi va bu hikoyalarning davomi bor.
Reklama huquqi asosida
Izoh (0)