Буюк Британия парламенти ўлим тўшагидаги беморларнинг азобини енгиллатиш мақсадида уларга ҳаётини тугатиш ҳуқуқини берувчи қонун лойиҳасини қўллаб-қувватлади. Бу ҳақда Al Jazeera хабар берди.
Лойиҳа 20 июнь куни Жамоалар палатасида 314-291 овоз билан қабул қилинган. Энди Британиянинг юқори палатаси бўлган Лордлар палатасида бу лойиҳа бир неча ой давомида текширувдан ўтади. Ушбу жараёнда бир қанча тузатишлар киритилиши мумкинлиги айтилган. Аммо юқори палата одатда парламентнинг сайланган аъзолари томонидан қабул қилинган қонунларни блокламайди.
2024 йилнинг ноябрь ойида қонунни қабул қилишга овоз бериш жараёни бўлиб ўтган эди. Бунгача Жамоалар палатаси 2015 йилда ҳам бу масала бўйича музокаралар олиб борганди. Бироқ ўшанда ўлимга ёрдам беришни қонунийлаштириш рад этилганди.
“Ўлим ёқасидаги беморлар” тўғрисидаги қонун лойиҳаси Англия ва Уэлсда 6 ой ёки ундан камроқ умри қолган ақли расо, ўлим ёқасида бўлган беморларга ўз ҳаётларини тиббий ёрдам билан тугатиш ҳуқуқини беради. Беморлар шифокор, ижтимоий ходим, катта ҳуқуқшунос ва психиатрдан иборат гуруҳдан рухсат олганидан сўнг, ўлимга сабаб бўладиган дориларни ўзлари қабул қилишлари керак бўлади.
Бу жараён эвтаназиядан фарқ қилади. Бунда соғлиқни сақлаш мутахассиси ёки бошқа шахс беморнинг илтимосига кўра ўлимга олиб келадиган инексияни амалга оширади.
Амалдаги қонунчиликка кўра, ўлим тўшагида ётган беморнинг ҳаётига нуқта қўйишга ёрдам берган шахс полиция томонидан тергов қилиниши, жиноий жавобгарликка тортилиши ва 14 йилгача озодликдан маҳрум этилиши мумкин. Янги қонун лойиҳаси ўқишда нуқсони бўлган, аутизм ёки руҳий саломатлиги жойида бўлмаган шахсларни қўллаб-қувватлаш учун мустақил адвокатларни тайинлаш ва ногиронлар бўйича маслаҳат кенгашини ташкил этишни кўзда тутади.
Қонун лойиҳаси Шимолий Ирландия ёки Шотландияда қўлланилмайди, улар бу масала бўйича алоҳида овоз беришлари керак бўлади.
Яна қаерда “ўлимга қонуний ёрдам” кўрсатилади?
Ўлимга ёрдамлашиш тўғрисидаги қонунлар бир қанча мамлакатларда жорий этилган. Дунё бўйлаб 300 миллионга яқин одам ушбу имкониятдан қонуний фойдаланиши мумкин , деб ёзади Dignity in Dying. Март ойида Мен ороли Британияда биринчи бўлиб бу қонун лойиҳасини қабул қилганди. Унга кўра, 12 ой ёки ундан камроқ вақт яшаши айтилган беморларга ўз ҳаётларини якунлаш имконияти берилади.
Швейцария 1942 йилда дунёда биринчи бўлиб ўлимга ёрдамлашишни қонунийлаштирилганди. Европада Нидерландия, Бельгия, Люксембург, Испания, Португалия ва Австрияда ўлимга ёрдамлашишнинг баъзи шакллари қонунийлаштирилган.
АҚШда бу амалиёт “шифокор ёрдамида ўлиш” деб номланади ва 10 та штатда қонуний ҳисобланади. Австралияда эса бу 2022 йилдан бери ҳар бир штатда қонунийлаштирилган.
Лотин Америкасида Колумбия 2014 йилда ўлим тўшагида ётган катта ёшли беморлар учун эвтаназияни қонунийлаштирган бўлса, Эквадор бунга 2024 йилда рухсат берган.
Изоҳ (0)